Maqola: "O'zbekiston raqamli aloqa bozori: hozirgi holati va istiqbollari".

Hozirgi vaqtda O'zbekistonni izchil ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirishning ustuvor vazifalari AKT va raqamli texnologiyalarni keng joriy etishdir. Raqamli texnologiyalar davlat boshqaruvi organlari, iqtisodiyot tarmoqlari va ijtimoiy hayot sohalarini sifatli isloh qilishni ta'minlaydigan samarali vositadir.
Shuni ta'kidlash kerakki, so'nggi yillarda raqamli texnologiyalarni davlat boshqaruvi, davlat xizmatlari va savdo sohalariga keng joriy etish chora-tadbirlarining muhimligini isbotlagan keyingi raqamli islohotlarning me'yoriy-huquqiy asoslarini yaratgan bir qator fundamental hujjatlar qabul qilindi.
2020-yil 28-aprelda O'zbekiston Prezidentining" raqamli iqtisodiyot va elektron hukumatni keng joriy etish chora-tadbirlari to'g'risida " gi PQ-4699-son qarori qabul qilindi. Ushbu hujjat raqamli texnologiyalarni mahalliy korxonalar va davlat xizmatlari faoliyatiga keng joriy etish, it-mutaxassislarni tayyorlash, har tomonlama qo'llab-quvvatlash bilan bog'liq normalarni oldindan belgilab beradi 
IT-tadbirkorlik va boshqalar.
Ushbu islohotlarning mantiqiy davomi O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 2020 yil 5 oktyabrdagi "raqamli O'zbekiston – 2030 strategiyasini tasdiqlash va uni samarali amalga oshirish chora-tadbirlari to'g'risida "gi Farmoni bo'ldi. Keng ko'lamli dasturiy hujjat 2030 yilgacha ustuvor iqtisodiy tarmoqlar va mintaqalarni raqamli ravishda o'zgartirish bo'yicha "yo'l xaritalari" ni o'z ichiga oladi.
Sanoat rivojlanishining asosiy sifat ko'rsatkichlaridan biri bu IT-bozorni rivojlantirish va it-tadbirkorlar uchun maksimal imkoniyatlarni yaratishdir.
O'zbekiston Respublikasi Qonuniga muvofiq 
"Telekommunikatsiyalar to'g'risida" operatorlar, provayderlar, yuridik 
va investitsiya faoliyatini amalga oshiradigan shaxslar 
telekommunikatsiya sohasida, shuningdek, asbob-uskunalar ishlab chiqaruvchilari va etkazib beruvchilari yaratishda ishtirok etish uchun teng imkoniyatga ega bo'ladilar 
va telekommunikatsiya tarmoqlari va xizmatlar bozorini rivojlantirish.
So'nggi 5 yil ichida raqamli xizmatlarga bo'lgan ehtiyojning oshishi bilan AKT xizmatlari bozori 2,2 baravar o'sdi, 8,1 trln. 2017 yilda so'm 
17,8 trln. 2021 yilda so'm.    

Hozirgi kunda AKT sohasida 11119 tadbirkorlik subyektlari faoliyat yuritmoqda, ulardan 
3 850 kompyuter dasturlash xizmatlarini taqdim etadi. Xorijiy kapital ishtirokidagi korxonalar soni 534 tani tashkil etdi.  
Raqamli xizmat ko'rsatuvchi provayderlar faoliyatini takomillashtirish va ularning faoliyatini qo'llab-quvvatlash bo'yicha ko'rilayotgan chora-tadbirlar
1. Litsenziyalash sohasidagi protseduralarni takomillashtirish
Telekommunikatsiya operatorlari va provayderlari uchun litsenziyalash sohasini takomillashtirish jarayonida quyidagi imtiyozlar berildi:
a) litsenziyalash tartib-qoidalari soddalashtirilgan;
litsenziyalarni olgandan so'ng, zarur hujjatlar soni qisqartirildi (yuridik shaxsni davlat ro'yxatidan o'tkazish to'g'risidagi guvohnomaning nusxasi, loyihalash, qurilish ishlari uchun zarur bo'lgan normativ-huquqiy hujjatlar, tegishli organlarning sanitariya va yong'in me'yorlari talablariga muvofiqligi to'g'risidagi xulosasi, oliy ma'lumot to'g'risidagi diplomlarning nusxalari va telekommunikatsiya tarmoqlarini loyihalash va qurish bo'yicha mutaxassislarning mehnat daftarchalari).;
b) cheksiz muddatga litsenziyalar berish (mobil radiotelefon (uyali) aloqa tarmoqlari va radioeshittirish tarqatish tarmoqlaridan foydalanish va xizmat ko'rsatish bundan mustasno);
v) arizalarni qabul qilish va litsenziyalar berish yagona interaktiv davlat xizmatlari portali orqali elektron shaklda amalga oshiriladi my.gov.uz, shu bilan birga to'lovlarni undirish qarzning 90 foizi miqdorida amalga oshiriladi;
D) kichik biznes uchun yanada qulaylik yaratish maqsadida 2021-yil 1-yanvardan boshlab quyidagi litsenziyalar bekor qilindi:
ma'lumotlar tarmog'i xizmatlarini umumiy kirish nuqtalari, shu jumladan qishloq joylardagi kichik biznes sub'ektlarining umumiy kirish nuqtalari bilan ta'minlash (Internet-kafe);
mahalliy telekommunikatsiya tarmoqlari orqali qishloq joylarda kichik biznes sub'ektlariga xizmat ko'rsatish;
shaharlararo tarmoqlar orqali qishloq joylarda kichik biznes sub'ektlari tomonidan xizmatlar ko'rsatish;
qishloq joylarda kichik biznes sub'ektlari tomonidan xalqaro telekommunikatsiya tarmoqlari bo'yicha xizmatlar ko'rsatish;
e) litsenziyalar soni uchta telekommunikatsiya tarmog'ini (mahalliy, shaharlararo, xalqaro tarmoq) loyihalashtirish va (yoki) qurish uchun yagona litsenziya berish orqali 3 baravar, foydalanish va/yoki xizmatlar ko'rsatish uchun ikkita telekommunikatsiya tarmog'ini (mahalliy va shaharlararo telekommunikatsiya tarmog'i) berish orqali 2 baravar kamaytirildi.
Berilgan litsenziyalar soni kamaydi va birlashtirilgan litsenziyalanadigan faoliyat uchun olinadigan davlat boji miqdori birlashish yo'li bilan bekor qilingan faoliyat turi uchun belgilangan minimal davlat boji miqdorida saqlanib qoldi.
Hozirgi vaqtda televizion va radioeshittirishlarni tarqatish (translyatsiya qilish) tarmoqlarini loyihalashtirish va qurish, ulardan foydalanish va xizmatlar ko'rsatish uchun belgilangan davlat boji miqdorini yil davomida 50 foizgacha kamaytirish va bo'lib - bo'lib to'lashni joriy etishni nazarda tutuvchi qonun loyihasi ishlab chiqilmoqda.
Shu bilan birga, davlat boji uchun alohida miqdorlar taqdim etiladi:
televizion va radioeshittirishlarni tarqatish (translyatsiya) tarmoqlarini loyihalash va qurish;
televizion va radioeshittirishlarni mamlakat miqyosida tarqatish (translyatsiya qilish) yoki mintaqaviy televizion va radioeshittirishlarni tarqatish (translyatsiya qilish) ;
radioeshittirishlarni tarqatish.
Axborot-kommunikatsiya texnologiyalari xizmatlari bozori ishtirokchilarini har tomonlama qo'llab-quvvatlash, operator va provayderlar hamda xususiy tadbirkorlarni keng jalb etish maqsadida 
olisda telekommunikatsiya infratuzilmasini rivojlantirish 
va qishloq aholi punktlari, sayyohlik va dam olish maskanlari, magistral yo'llar va temir yo'llar bo'ylab, shuningdek, Internetga simsiz keng polosali ulanish tarmoqlari O'zbekiston Respublikasi Prezidentining tegishli aktlari bilan 
va Vazirlar Mahkamasiga bir qator soliq imtiyozlari berildi 
va imtiyozlar.
Hozirgi vaqtda litsenziatlar soni 
1 015 dona, berilgan litsenziyalar soni 2 089 dona. 
2. Tadbirkorlik subyektlari uchun AKT sohasida soliq imtiyozlari va imtiyozlar berish
Telekommunikatsiya sohasida.
Uzoq va qishloq aholi punktlarida joylashgan byudjet tashkilotlari uchun telekommunikatsiya infratuzilmasini yaratishni ta'minlagan telekommunikatsiya operatorlari va provayderlariga davlat-xususiy sheriklik asosida 10 yil davomida kafolatlar berildi:
telekommunikatsiya operatorlari va provayderlarining daromad solig'i va yagona soliq to'lovini hisoblashda soliq solinadigan baza uzoq va qishloq aholi punktlarida byudjet tashkilotlari va davlat unitar korxonalari uchun muhandislik-kommunikatsiya infratuzilmasi ob'ektlarini yaratishga yo'naltirilgan mablag'lar miqdoriga kamayadi;
byudjet tashkilotlari bilan ta'minlash 
va uzoqdagi davlat unitar korxonalari 
va qishloq aholi punktlarida bepul maydonlarda 
va ushbu tashkilotga va boshqa yuridik shaxslarga, shuningdek ushbu mintaqadagi aholiga xizmat ko'rsatishga mo'ljallangan telekommunikatsiya vositalarini joylashtirish uchun infratuzilmalar (PP-4329).
Tabiiy gaz va elektr energiyasini amalga oshirish mexanizmlarini takomillashtirish, tabiiy gaz va elektr energiyasini hisobga olish tizimini takomillashtirish, yo'qotishlarning oldini olish, shuningdek to'lovlarni o'z vaqtida va to'liq undirilishini ta'minlash bo'yicha qo'shimcha chora-tadbirlar sifatida 
zamonaviy axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini keng joriy etish orqali energiya resurslarini iste'mol qilish uchun 
(M2M xizmatlari) "uyali aloqa xizmatlarini ko'rsatuvchi yuridik shaxslar (uyali aloqa kompaniyalari) tomonidan abonent raqamidan foydalanganlik uchun to'lovlarni hisoblash va to'lash tartibi to'g'risidagi Nizom" ga muvofiq (2012 yil 21 fevraldagi 2329-sonli ro'yxatga olish raqami) energiya resurslarini boshqarish va hisobga olish tizimida ishlatiladigan raqamlar abonent raqamidan foydalanganlik uchun to'lov ob'ekti emas.
Bundan tashqari, abonent raqamidan foydalanganlik uchun to'lov miqdori daromad solig'i bo'yicha soliq solinadigan foydani aniqlashda O'zbekiston Respublikasi soliq kodeksining 305-moddasiga muvofiq chegirib tashlanadi.
 Respublikaning sayyohlik salohiyatini rivojlantirish uchun eng qulay shart-sharoitlarni yaratish, birinchi navbatda, investitsiyalarni faol jalb etish, ushbu sohaga innovatsion g'oyalar va texnologiyalarni joriy etish, shuningdek, mamlakatning boy tabiiy, madaniy va tarixiy merosining mavjud imkoniyatlari va resurslaridan har tomonlama foydalanish orqali quyidagilar aniqlandi:
2018 yil 1 yanvardan boshlab turistik mahsulotlarni sotish va/yoki turistik xizmatlarni onlayn bron qilish bo'yicha xizmatlar ko'rsatadigan xo'jalik yurituvchi sub'ektlarning soliq solinadigan bazasi elektron xizmatlarni, shu jumladan elektron to'lovlarni amalga oshirish uchun sarflanadigan xarajatlar miqdoriga kamayadi. bron qilish, sotib olish va boshqalar, shuningdek zamonaviy turistik xizmatlarni taklif qiluvchi ixtisoslashgan Internet saytlari va portallari;
o'z hududida internetga bepul simsiz ulanish zonasini (Wi-Fi) o'rnatgan xo'jalik yurituvchi sub'ektlarning soliq solinadigan bazasi, shu jumladan yagona soliq to'lovi bo'yicha, tegishli sifatli simsiz ulanish zonasini joylashtirish uchun uskunalarni sotib olish va Internet-trafikni sotib olishga yo'naltirilgan xarajatlar miqdoriga kamayadi;
jamoat joylarida Internetga bepul simsiz ulanish (Wi-Fi) zonalarini yaratgan operatorlar, provayderlar va boshqa xo'jalik yurituvchi subyektlarga 18 kvadrat metrdan oshmaydigan reklama bannerini yoki strech belgisini o'rnatish huquqi beriladi. m ushbu hududda bepul va mahalliy davlat hokimiyati organlarining ruxsatisiz 
(PF-5326).
Signal kuchidan qat'i nazar, 2400-2483,5 MGts va 5000 – 5999 MGts chastotali diapazonlarda Wi – Fi texnologiyasidan foydalangan holda ma'lumotlarni simsiz uzatish uchun radiochastota spektridan foydalanish uchun operatsion to'lov va to'lov olinmaydi (PP-4329).