O'zbekiston yoshlar mamlakati. Statistik ma'lumotlarga ko'ra, O'zbekiston aholisining qariyb 60 foizini 30 yoshgacha bo'lgan odamlar tashkil etadi. Shunday qilib, O'zbekistonning 18 milliondan ortiq aholisi yoshlardir va 2040 yilga kelib bu ko'rsatkich 25 millionga yetishi mumkin. Bu ta'lim, bandlik va yoshlarning ijtimoiy integratsiyasini ta'minlash nuqtai nazaridan davlat uchun noyob imkoniyatlar va maxsus qiyinchiliklarni keltirib chiqaradi. Joriy yilning 21 fevral kuni prezident Farmoni bilan yoshlar va biznesni qo'llab – quvvatlash yilida "O'zbekiston-2030" strategiyasini amalga oshirish bo'yicha Davlat dasturi tasdiqlandi. Unda yoshlar muammolarini hal etish va ularning salohiyatini ro'yobga chiqarish bo'yicha qator vazifalar belgilab berilgan.
So'nggi yillarda O'zbekistonda yosh avlodning huquq va manfaatlarini ta'minlash, ularga munosib ta'lim va ish o'rinlari olish, iste'dod va qobiliyatlarini ro'yobga chiqarish uchun qulay shart-sharoitlar yaratish davlat siyosatining ustuvor yo'nalishiga aylandi va bu borada katta ishlar amalga oshirilmoqda.
Buning yorqin tasdig'i shundaki, o'tgan qisqa vaqt ichida ushbu sohaga oid 100 dan ortiq qonun hujjatlari qabul qilindi va izchil amalga oshirildi. O'zbekistonning yangilangan Konstitutsiyasiga yosh avlodning huquqlari va manfaatlariga oid aniq maqolalarni kiritish, shubhasiz, huquqiy bazani yanada mustahkamlash va bu boradagi amaliy ishlarni yangi bosqichga ko'tarish uchun yangi imkoniyatlar ochmoqda.
O'tgan davrda yoshlar bilan ishlashda mutlaqo yangi vertikal boshqaruv tizimi yaratildi.
Mamlakatning barcha mahallalarida yoshlar yetakchilari faoliyat ko'rsatmoqda. Ushbu tizim tufayli mahallalarda yoshlar uchun 100 dan ortiq turli imkoniyatlar yaratilgan.
"Yoshlar daftari" tizimi yo'lga qo'yildi, uning doirasida 1,1 milliondan ortiq yoshlar 25 ta yo'nalish bo'yicha 1,3 trillion so'mlik yordam oldi. Xususan, kam ta'minlangan oilalardan kelgan o'n minglab talabalarga o'qish uchun to'lov-kontrakt asosida haq to'langan.
Mamlakatdagi oliy o'quv yurtlari soni qariyb uch baravar ko'payib, 199 taga yetdi va qamrovi 9 foizdan 38 foizgacha o'sdi, bu esa yoshlar uchun zamonaviy bilim va kasb-hunarlarga erishish uchun keng imkoniyatlar ochdi.
Mamlakatda 210 ta yoshlar sanoat va tadbirkorlik zonalari tashkil etildi, 4 trillion so'mga 2,5 mingta loyiha amalga oshirildi. Natijada yosh tadbirkorlar soni ikki baravar ko'payib, 200 mingdan oshdi.
So'nggi yillarda 750 dan ortiq yoshlar Vatan farovonligiga katta hissa qo'shgan davlat mukofotlariga sazovor bo'lishdi.
Mamlakat yoshlari taqdim etilgan imkoniyatlardan samarali foydalanayotgani va turli sohalardagi yutuqlari bilan ilhomlantirayotgani quvonarli.
O'zbekistonda yoshlarga oid davlat siyosatini yanada samarali amalga oshirish uchun mustahkam tashkiliy-huquqiy va institutsional asoslarni yaratish bo'yicha amaliy islohotlarni davom ettirish zarur.
Avvalo, amaldagi qonunchilikda yoshlar huquqlari to'g'risidagi yangi konstitutsiyaviy normalarni ishlab chiqish bo'yicha ishlar davom ettiriladi.
Shu bilan birga, kelgusi davrda yoshlar va biznesni qo'llab – quvvatlash yilida "O'zbekiston-2030" strategiyasini amalga oshirish bo'yicha Davlat dasturida belgilangan vazifalarni sifatli bajarishga alohida e'tibor qaratiladi.
Shunday qilib, har bir mintaqada, vazirlik va idorada yoshlar bilan ishlashga yangicha yondashuvni joriy etish boshlandi. Yoshlar muammolarini o'rganish va istiqbolli kadrlar tayyorlash bo'yicha ilmiy-tahliliy ishlarni takomillashtirish dolzarb hisoblanadi.
Bugungi kunda "ibrat farzandlari" loyihasi doirasida chet tillarini o'rganayotgan yoshlar sonini 1 millionga, "mutolaa" dasturi doirasida yosh kitobxonlar sonini 1,5 millionga yetkazish bo'yicha tezkor choralar ko'rilmoqda. Buning uchun hududlarda qo'shimcha infratuzilma qurilmoqda. Shu bilan birga, bo'sh vaqtni mazmunli tashkil etish, yoshlarning iste'dodi va qobiliyatlarini ro'yobga chiqarish uchun yanada keng sharoitlar yaratish masalalariga alohida e'tibor qaratish lozim.
Shunday qilib, O'zbekistonda amalga oshirilayotgan tizimli islohotlar yoshlarning ta'lim, ma'naviy, intellektual, jismoniy va axloqiy rivojlanishida muhim yutuqlarga olib keldi. Ta'lim muassasalari sonining ko'payishi, ta'lim sifatini yaxshilash, yoshlarning ilmiy va madaniy tadbirlarda faol ishtirok etishi, ijtimoiy loyihalarni amalga oshirish — bularning barchasi yosh avlodning barkamol rivojlanishi uchun ijobiy o'zgarishlar va poydevorlarning mustahkamlanishidan dalolat beradi.
Bekzod Jo'raboyev,
O'zbekiston Respublikasi Prezidenti huzuridagi Qonunchilik va huquqiy siyosat institutining bosh ilmiy xodimi, institutning yosh olimlar Kengashi raisi