So'nggi yillarda Qoraqalpog'istonda xorijiy investitsiyalarga ega korxonalar soni 3 barobarga oshdi

Bugungi kunda O'zbekistonda keng ko'lamli ishlar olib borilmoqda va odamlar o'z hayotlaridan mamnun bo'lishlarini ta'minlashga qaratilgan islohotlar amalga oshirilmoqda. Ularning muammolari hal qilinmoqda, mehnatkash xalqimizning ijtimoiy-iqtisodiy farovonligini ta'minlashga qaratilgan uzoq muddatli dasturlar ishlab chiqilmoqda, ular fidokorona mehnat qilib, yaxshi ishlar bilan yorqin kelajakka yo'l ochmoqda. Biz erishgan eng muhim natijalardan biri bu ong va tafakkurning o'zgarishi, vatandoshlarning dunyoqarashi. Odamlar ertaga islohotlarning ta'sirini kutishmaydi, ular bugun bu o'zgarishlarni ko'rishadi va his qilishadi. 

Mamlakat sifatida 32 yil davomida mustaqil rivojlanish yo'liga qadam qo'ydi. Tinchlik va hamjihatlikda yashab, ko'p millatli xalqimiz suverenitet tomonidan yaratilgan imkoniyatlarning mohiyati va qadr-qimmatini tobora ko'proq anglamoqda. O'zbekistondagi islohotlarning leytmotivi insonning sha'ni va qadr - qimmati uchundir. 
Mamlakatda bosqichma-bosqich amalga oshirilayotgan tashabbuslar va keng ko'lamli dasturlar har bir vatandoshning huquq va erkinliklarini himoya qilishga xizmat qilmoqda.
Ayni paytda Qoraqalpog'istonda ikki millionga yaqin aholi istiqomat qiladi. Ko'p millatli aholi 452 mahalla, ovul fuqarolar yig'inida yashaydi. 
So'nggi yillarda respublika iqtisodiyoti barqaror rivojlanmoqda va aholining turmush sharoiti har kuni yaxshilanmoqda, deyish mumkin. Xususan, 2023-yilning birinchi yarim yilligi yakunlari bo'yicha Qoraqalpog'istonda yalpi hududiy mahsulot hajmi 13,6 trln so'mga, sanoat ishlab chiqarishi 7,9 trln, qurilish ishlari hajmi 2,8 trln, qishloq xo'jaligi ishlab chiqarishi 4,4 trln, xizmat ko'rsatish sohasi 5,8 trln.
Chet el investitsiyalari ishtirokidagi korxonalar soni uch baravar ko'payib, 196 taga, mintaqaviy eksport qiluvchi korxonalar soni esa 240 taga yetdi. Qoraqalpog'istonda ishlab chiqarilgan mahsulotlar ko'plab xorijiy mamlakatlarga eksport qilinadi. Trikotaj, ip, osh tuzi, ipak, un, quritilgan pomidor, shisha idishlar, mebel va charm yarim tayyor mahsulotlar, kir yuvish kukuni kabi mahsulotlar tashqi bozorda yuqori baholanadi. Uz-Kor Gas Chemical, Qo'ng'irot soda zavodi kabi yirik eksport qiluvchi korxonalar respublikaning iqtisodiy rivojlanishiga ulkan hissa qo'shmoqda. 
To'g'ridan - to'g'ri xorijiy investitsiyalar 12,3 mln dollarni, mahalliy byudjet daromadi 636,5 mlrd so'mni, aholi jon boshiga esa 3,2 mln so'mni tashkil etadi. Joriy yilda 50 mingga yaqin ijtimoiy himoyaga muhtoj oilalarning daromadlari oshadi. Shuningdek, "20 ming tadbirkor - 500 ming malakali mutaxassis" dasturi doirasida 625 nafar tadbirkorga 39 831 nafar ishsiz fuqaro biriktirilgan. 
Yordamga muhtoj oilalar davlat himoyasida. Vazirlar Mahkamasining 2023-yil 2-fevraldagi "Qoraqalpog' iston Respublikasida aholining munosib turmush sharoitlarini yaratish va mahalla infratuzilmasini yanada yaxshilash chora-tadbirlari to ' g 'risida" gi qaroriga muvofiq ovul va qishloqlarning barcha uylarida xatlovlar o ' tkazildi. 21 094 ta uyning tomlarini ta'mirlash va 709 ta yaroqsiz, avariya holatida bo'lgan uylarni qayta qurish rejalashtirilgan. Ijtimoiy himoyaga muhtoj 51 ming oilaning uy-joy sharoitlari yaxshilandi. 
Qoraqalpog'iston Respublikasida jami 12 381,5 kilometr avtomobil yo'llari mavjud. Ulardan 4254 km umumiy foydalanishdagi avtomobil yo'llari, 8127,5 km fermer xo'jaliklari, shahar va qishloqlarning ichki ko'chalari. Xalqaro talablarga javob beradigan infratuzilmaga ega yangi yo'llar va ko'priklar qurilmoqda. Bu yo'lovchilar xavfsizligini ta'minlash, ularning vaqtini tejash, mahallalarimiz qiyofasini tubdan o'zgartirish kabi ezgu maqsadlarga xizmat qiladi.
Davlatimiz rahbari o'z nutqlaridan birida shunday dedi: "agar xalq mamnun bo'lsa, qodir tangri bizdan mamnun bo'ladi". Ushbu g'oyaning maqsadi aholining, qiyin ahvolda bo'lgan oilalarning qoniqishiga erishishdir, buning asosida amaliy faoliyat davom etmoqda. Shuni ta'kidlash kerakki, har bir sohada boshlangan ishlarning sifati va o'z vaqtida bajarilishi sektor rahbarlari nazorati ostida. 
So'nggi yillarda Qoraqalpog'istonda bolalar bog'chalari soni 317 tadan 1600 taga, bolalarni qamrab olish darajasi esa 28 foizdan 81 taga yetdi. 172 ta maktab to'liq ta'mirlandi va 104 ta maktab qo'shimcha binolarga ega bo'lib, talabalar uchun 118000 ta joy yaratdi. 
Yaqin kelajakda respublikada 160 ta yangi bolalar bog'chasi quriladi va rekonstruksiya qilinadi, ikki mingta xususiy bolalar bog'chasi tashkil etiladi. Kelgusi yetti yil ichida qo'shimcha 100 000 o'quvchi o'rni tashkil etiladi, 30 ta maktab va 150 ta maktab uchun qo'shimcha binolar barpo etiladi, 350 tasi ta'mirlanadi. Ixtisoslashgan maktablar soni ikki baravar ko'payib, 32 taga etadi. Natijada Qoraqalpog'iston maktablarida har bir sinfda 30-35 nafardan ortiq kishi o'qilmaydi.
Mintaqa iqtisodiyotini tarkibiy o'zgartirish, sanoat, ishlab chiqarish va tadbirkorlikni keng miqyosda rivojlantirish bo'yicha ishlar o'z samarasini bermoqda. 
Bugungi kunda Qoraqalpog'istonda ichimlik suvi ta'minoti 71 foizga, elektr ta'minoti 100 foizga, tarmoq orqali tabiiy gaz yetkazib berish 72,9 foizga yetdi.
Shuningdek, Orolbo'yi aholisining murojaatlari bilan ishlashning yangi tizimi yaratildi. Murojaatlarni keltirib chiqaradigan tizimli muammolarni aniqlash va hal qilish bo'yicha ishlar faollashdi. Shu munosabat bilan joylarda mas'ul shaxslar tomonidan xalq bilan muloqot qilish, vatandoshlarni qiynayotgan muammolarni o'rganish va amaliy yordam ko'rsatish maqsadida tashkil etiladigan sayyor qabullar muhim ahamiyatga ega.
Qishloq xo'jaligidagi yutuqlar maqtovga sazovor. Xususan, 86,8 ming gektarga paxta ekish va 240 ming tonna hosil olish rejalashtirilgan. Xirman 53 ming gektar bug'doy dalalaridan 238,5 ming tonnaga ko'tarildi. 14 785 quti ipak qurtidan 858 tonna pilla olingan.
2023 yilda mamlakatda "insonga g'amxo'rlik va sifatli ta'lim yili"deb e'lon qilinishi ta'limga e'tiborni yanada kuchaytirdi. Qoraqalpog'istondagi oliy o'quv yurtlari soni bugungi kunda 12 taga yetdi. Universitetlarga qabul kvotasi 3,5 baravarga, qamrovi esa 19 foizdan 46 foizga oshdi. Hozirgi vaqtda respublikaning oliy o'quv yurtlarida 58 ming talaba tahsil olmoqda. 
Sport bilan shug'ullanish uchun zarur sharoitlar yaratilgan. Stadionlar, sport majmualari, basseynlar qurildi, har bir mahallada sport maydonchalari mavjud. Bizning sportchilarimiz futbol, basketbol, voleybol kabi jamoaviy o'yinlarda munosib ishtirok etadilar va nufuzli o'rinlarni egallaydilar. Sherzod Mamutov, Shahzoda Ibrohimova, Islom Abdazov, Dilnoza Usnatdinova jahon Kubogi, Osiyo chempionatlarida davlatimiz bayrog'ini baland ko'tarmoqda. Bizning g'ururimiz-Yunon-rum kurashi bo'yicha Osiyo chempionatida oltin medalga sazovor bo'lgan Jalgasbay Berdimuratov, ko'plab musobaqalarda sovrinli o'rinlarni qo'lga kiritgan qilichboz Zaynab Dayibekova. Xususan, qilichbozlik bo'yicha Muso Aymuratov, Dilnoza Usnatdinova, Dilnaz Murzatayeva, Ayakoz Jumamuratova Osiyo chempioni bo'lishdi. Aktenge Keunimjayeva, Shahzod Ibrohimova, Rustam Jangabayev, Nargiza Jumaniyazova, Aselay Amangeldiyeva, sahipjamal Esbosinova, Ernazar Sarsenbayev kabi sportchilar bilan faxrlanamiz. Ular jahon chempionatlarida 39, Osiyo chempionatlarida 91 va O'zbekiston chempionatlarida 1235 medalni qo'lga kiritdi.
Madaniyat sohasiga ham katta e'tibor qaratilmoqda. Muntazam ravishda madaniy-ma'rifiy va ko'ngilochar tadbirlar, teatr spektakllari o'tkaziladi. Ozarbayjon madaniyat vazirligi va Heydar Aliyev jamg'armasi tomonidan tashkil etilgan Shushi shahri 2023 yilda turkiy dunyoning madaniy poytaxti deb e'lon qilinganligi munosabati bilan Qoraqalpoq Davlat Milliy folklor ansambli "Aykulash" xalqaro folklor festivalida o'z chiqishlari bilan milliy san'atni namoyish etdi. Joriy yilda "Aykulash "Shimoliy Makedoniya Respublikasida bo'lib o'tgan" Saraj Fest - 2023 " xalqaro festivalida qoraqalpoq milliy raqslari bilan ham ishtirok etdi. 
Mamlakatimiz o'z tarixi, madaniyati, urf-odatlari, qadimiy arxeologik meros ob'ektlariga boy. Bu respublikaning sayyohlik salohiyatini yanada oshiradi. Bugungi kunda mintaqaning turistik salohiyatini ommalashtirish, sayyohlar oqimini ko'paytirish bo'yicha keng ko'lamli ishlar olib borilmoqda. Xizmat ko'rsatish darajasini oshirish va tashrif buyurgan mehmonlar uchun qulayliklarni ta'minlash uchun etarli miqdordagi turar joy binolari qurildi. Bugungi kunda Qoraqalpog'istonda 50 dan ortiq sayyohlik korxonalari, 31 ta mehmonxona, 44 ta oilaviy mehmon uyi va 22 ta yotoqxona mavjud.
Nukus shahri, Chimboy, Ellikkalin, Turtkul, Beruniy va Mo'ynoq tumanlari alohida sayyohlik yo'nalishlari hisoblanadi. Masalan, ikkinchisida Orol dengizi, Ustyurt platosi, Sudochye ko'li kabi ekoturizm yo'nalishi bilan bog'liq tabiiy ob'ektlar mavjud.
Qoraqalpog'istonda 131 ta arxeologik yodgorlik, 24 ta arxitektura yodgorligi, 88 ta monumental inshoot va 45 ta diqqatga sazovor joylar mavjud. Hududni ochiq osmon ostidagi muzey deb atash to'g'ri bo'lar edi, chunki respublikada moddiy madaniy meros ob'ektlari juda ko'p. Ularning tarixi uch-besh ming yilni tashkil etadi. 2021 yildan boshlab quyi Amudaryo davlat biosfera rezervati YUNESKOning Butunjahon biosfera qo'riqxonalari tarmog'iga kiritilgan. Bundan tashqari, I. V. nomidagi Davlat san'at muzeyi Markaziy Osiyoda bebaho hisoblangan Savitskiy aynan Qoraqalpog'iston poytaxti Nukusda joylashgan 
Joriy yilda hududga 700 mingdan ortiq mahalliy, 84 mingdan ortiq xorijiy sayyoh tashrif buyurdi, turistik xizmatlar eksporti esa 18,9 million dollarni tashkil etdi. 
Yuqoridagilarni sarhisob qilar ekanmiz, yangi O'zbekistonda olib borilayotgan kompleks ishlar aholining bugungi kayfiyatiga to'liq mos kelishini ta'kidlaymiz. 
Farhod Ermanov.
Qoraqalpog ' Iston Respublikasi Vazirlar Kengashi Raisi.