Millatlararo totuvlik va bag'rikenglik-mamlakat boyligi

Ko'p asrlar davomida buyuk ipak yo'lida bag'rikenglik gullab-yashnadi, uning yuragi Sharq va G'arb o'rtasidagi bog'lovchi bo'g'in bo'lib xizmat qilgan zamonaviy O'zbekiston hududi edi. Qadim zamonlardan beri bu erda turli din vakillari tinch yashashgan. Bugungi kunga qadar mamlakatimizda to'liq tenglik va o'zaro tushunish sharoitida 130 dan ortiq millat va elat vakillari Vatanimiz farovonligi yo'lida yashab, muvaffaqiyatli mehnat qilmoqda. 

Millatidan qat'i nazar, O'zbekistonning barcha fuqarolari teng huquqlardan bahramand bo'lib, jamiyatning ijtimoiy, iqtisodiy, siyosiy va madaniy hayotida faol ishtirok etmoqda. Tabiiyki, bunday yuqori sifatli holatga katta sa'y-harakatlar evaziga erishiladi. Konstitutsiyada "o' zbekiston Respublikasida barcha fuqarolar jinsi, irqi, millati, tili, dini, e'tiqodi, ijtimoiy kelib chiqishi, ijtimoiy mavqeidan qat 'i nazar qonun oldida teng huquq va erkinliklarga ega" degan Nizomning mustahkamlanishi bunday yutuqlar uchun siyosiy-huquqiy asos yaratdi. 
Davlatimiz turli millat va elatlarning tili, urf-odatlari, urf-odatlari va madaniyatiga hurmat ko'rsatishni ta'minlash, ularning rivojlanishi uchun zarur shart-sharoitlarni yaratish, fuqarolarning konstitutsiyaviy huquq va erkinliklarini buzishga qaratilgan faoliyatni taqiqlash, ijtimoiy, milliy, irqiy va diniy adovatni targ'ib qilish majburiyatida qat'iy Iroda ko'rsatgani ham muhim ahamiyatga ega.
So'nggi yillardagi eng katta boylik - bu tinchlik va barqarorlik, bizning umumiy uyimizda millatlararo va fuqarolik roziligi. O'zbekistonda ko'plab millat va elat vakillari do'stlik va hamjihatlikda yashaydilar. Hukumat bu erda yashovchi xalqlarning milliy an'analari va madaniyatlarini saqlash va rivojlantirish uchun barcha sharoitlarni yaratdi. O'zbekiston prezidenti Shavkat Mirziyoyev jamiyatda millatlararo totuvlik va diniy bag'rikenglikni mustahkamlash masalalariga katta e'tibor qaratmoqda. Davlatimiz rahbarining tashabbusi bilan so'nggi yillarda bu boradagi ishlar sifat jihatidan yangi bosqichga ko'tarildi. Davlatda tinchlik va barqarorlikni targ'ib qilish siyosiy, ijtimoiy-iqtisodiy va gumanitar sohalardagi o'zgarishlarni barqaror rivojlantirish va muvaffaqiyatli amalga oshirishda, mamlakatning xalqaro maydondagi nufuzini oshirishda muhim omil bo'ldi. 
O 'zbekiston Respublikasining millatlararo munosabatlar sohasidagi davlat siyosati konsepsiyasi, shuningdek uni amalga oshirish bo' yicha "yo' l xaritasi" bu yo 'nalishda muhim qadam bo' ldi. Ushbu hujjatlar Prezidentning 2019 yil 15 noyabrdagi tegishli farmoni bilan tasdiqlangan bo'lib, mamlakatimizda yashovchi turli millat va elatlar vakillarining tili, madaniyati, urf-odatlari va an'analarini saqlab qolish va rivojlantirishga qaratilgan. Kontseptsiya respublikaning millatlararo munosabatlar sohasidagi davlat siyosatini amalga oshirish yo'nalishining maqsadlari, tamoyillari va asosiy mexanizmlarini belgilaydigan yagona qarashlar tizimidir. 
Shuni ham ta'kidlash kerakki, yangi O'zbekistonda har bir insonning fikr, so'z va e'tiqod erkinligi, axborot izlash, olish va tarqatish konstitutsiyaviy huquqi ta'minlanadi, bu esa o'z navbatida xalqaro hamjamiyat tomonidan tan olingan. Shavkat Mirziyoyev davlat rahbari etib saylanganidan so'ng kuchli fuqarolik jamiyatini rivojlantirishga alohida e'tibor qaratilmoqda. Mamlakatda amalga oshirilayotgan fundamental islohotlar jarayoni jamiyatning ijtimoiy-siyosiy hayotining barcha sohalarini qamrab oldi. 
Respublika rahbarining taklifiga binoan jamiyatda millatlararo totuvlik va diniy bag'rikenglik muhitini mustahkamlash bo'yicha davlat siyosatini ta'minlash maqsadida mamlakatda har yili 30 iyul kuni xalqlar do'stligi kunini o'tkazish to'g'risida qaror qabul qilindi. Ushbu tashabbus BMT Bosh Assambleyasining rezolyutsiyasiga muvofiq ushbu sana har yili xalqaro do'stlik kuni sifatida butun dunyoda keng nishonlanishini hisobga olgan holda ilgari surilgan. 
Sanani nishonlashning asosiy maqsadi xalqlar, Millatlar, davlatlar, umuman jamiyatning turli qatlamlari va tuzilmalari o'rtasidagi birdamlik, bag'rikenglik, millatlararo totuvlik va do'stlikni mustahkamlash va yanada rivojlantirishdir. Xalqimiz doimo qadrlaydigan do'stlik-bu ajdodlarning yaxshi an'analari va tinchlikni ta'minlaydigan umumiy maqsadlardir. 
Bugungi kunda O'zbekiston Respublikasi madaniyat vazirligi huzuridagi millatlararo munosabatlar va xorijiy mamlakatlar bilan do'stlik aloqalari qo'mitasi O'zbekistonda yashovchi millat va millat vakillari bo'lgan 156 ta milliy madaniy markazlar hamda xorijiy mamlakatlar bilan do'stlik jamiyatlarining 38 ta faoliyatini muvofiqlashtirmoqda.  
Ularning ishi fuqarolarning tinch-totuv yashashiga, yoshlarni vatanparvarlik ruhida tarbiyalashga, Vatanga muhabbat, milliy an'analarni hurmat qilish va rivojlantirishga, davlatdagi milliy, etnik, diniy yoki lingvistik ozchiliklarning huquqlarini himoya qilishga yordam beradi.
Yangi O'zbekistonning 2022-2026 yillarga mo'ljallangan rivojlanish strategiyasining v yo'nalishida NKKNI davlat tomonidan qo'llab-quvvatlash tizimini yanada takomillashtirish, millatlararo munosabatlar sohasidagi davlat siyosati konsepsiyasini amalga oshirish, turli millatdagi yoshlar uchun qulay shart-sharoitlar yaratish, ularning fuqarolik burchini anglashini shakllantirish, vatanparvarlikni kuchaytirish, bag'rikenglikka asoslangan millatlararo muloqot madaniyatini oshirish vazifalari belgilab berildi. Hujjat, shuningdek, xorijda yashovchi vatandoshlar bilan munosabatlarni mustahkamlash, boshqa bir qator tegishli chora-tadbirlarni amalga oshirishga qaratilgan. 
O'zbekiston Markaziy Osiyodagi mintaqadagi barcha mamlakatlar bilan chegaradosh yagona respublikadir. Davlatning siyosiy va iqtisodiy hayotidagi har qanday ichki o'zgarishlar u yoki bu tarzda qo'shnilarga ta'sir qiladi. Va Markaziy Osiyo mamlakatlari yaqinlashuviga birinchi qadam Prezident Shavkat Mirziyoyev tomonidan qo'yildi. 
2017 yil sentyabr oyida Nyu-Yorkda bo'lib o'tgan BMT Bosh Assambleyasining 72-sessiyasida so'zlagan nutqida O'zbekiston rahbari millatlararo totuvlik va bag'rikenglik masalalariga katta e'tibor qaratdi hamda jamiyatimizdagi demokratik jarayonlarga, inson huquqlarini himoya qilish va yoshlar bilan ishlash bo'yicha keng ko'lamli islohotlarga, diniy bag'rikenglikni saqlash vazifalariga, mintaqaviy hamkorlik va atrof-muhitni muhofaza qilish. U "Markaziy Osiyo mintaqasida tinchlik, barqarorlik va barqaror rivojlanishni ta'minlash bo'yicha mintaqaviy va xalqaro hamkorlikni mustahkamlash"rezolyutsiyasini qabul qilish taklifini ilgari surib, qo'shnilar o'rtasidagi o'zaro manfaatli aloqalarni rivojlantirish va mintaqani birlashtirish zarurligiga alohida e'tibor qaratdi. Shunisi e'tiborga loyiqki, ushbu hujjat nafaqat BMTga a'zo barcha davlatlar tomonidan bir ovozdan qo'llab - quvvatlandi, balki 50 dan ortiq mamlakatlar hammuallifligida qabul qilindi. Bu xalqaro hamjamiyat tomonidan Prezidentimiz tashabbusining dolzarbligi va o'z vaqtida amalga oshirilayotgani yuksak e'tirof etilganligidan dalolat beradi.
Respublika rahbari tomonidan taklif etilgan yana bir "ma'rifat va diniy bag'rikenglik" rezolyutsiyasi ma'rifat, totuvlik, inson huquqlari, bag'rikenglik va do'stlikni rivojlantirishning muhim rolini ta'kidlaydi, sayyorada xavfsizlik va tinchlikni mustahkamlash uchun hamkorlik, o'zaro hurmat va o'zaro tushunish muhimligini tan oladi.
Birlashgan Millatlar tashkiloti Bosh Assambleyasining 78-sessiyasida O'zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyevning nutqida mintaqada tinchlikni saqlash masalalari yana e'lon qilindi:
"So'nggi yillarda Markaziy Osiyo yaxshi qo'shnichilik, barqarorlik, hamkorlik va rivojlanishni mustahkamlash yo'lidan bormoqda. Bizning birgalikdagi sa'y-harakatlarimiz tufayli O'zbekiston va barcha qo'shni davlatlar davlat chegaralari, transport yo'laklari va suvdan foydalanish bilan bog'liq ko'plab muammolarni hal qilishga muvaffaq bo'ldi. Mintaqa mamlakatlari o'rtasidagi o'zaro savdo ikki yarim baravar, qo'shma korxonalar soni esa besh baravar oshdi. Bizning mintaqamiz iqtisodiy rivojlanish markaziga, Sharq va G'arb, Shimol va Janubni bog'laydigan transport va aloqa ko'prigiga aylanmoqda. Va unga qiziqish tobora ortib bormoqda. Markaziy Osiyoning butun dunyoga ochiqligi mintaqaning xavfsizligi va barqaror rivojlanishini ta'minlaydigan eng muhim shartga aylanmoqda". 
Shuni ham ta'kidlashni istardimki, biz BMTning irqiy kamsitishning barcha shakllarini yo'q qilish to'g'risidagi xalqaro konventsiyasiga Qo'shilgan birinchi Markaziy Osiyo mamlakatlaridan biriga aylandik. Fuqarolik-siyosiy, iqtisodiy, ijtimoiy-madaniy bitimlar va inson huquqlari bo'yicha boshqa shartnomalar imzolandi (umuman olganda, O'zbekiston 80 dan ortiq bunday shartnomalarga qo'shildi). 
Respublika YEXHT milliy ozchiliklar ishlari bo'yicha oliy komissari idorasi bilan yaqin hamkorlik qiladi. Ushbu institut tinchlik va barqarorlikni saqlash, inson huquqlari va manfaatlarini himoya qilishda muhim rol o'ynaydi. 
Nufuzli xalqaro tashkilotlar, xorijiy mamlakatlar rahbarlari va taniqli kompaniyalar rahbarlari O'zbekistonning Markaziy Osiyodagi noyob mavqeini, ayniqsa barqarorlikka erishish masalasida yuzaga keladigan vaziyatlarda favqulodda yechimlarni topish qobiliyatini tan oldilar. Mamlakatimizda hukmronlik qilayotgan millatlararo totuvlik va bag'rikenglik jahon miqyosida tan olingan bo'lib, davlatning millatlararo munosabatlar sohasidagi tajribasi nufuzli xalqaro konferensiyalarda yuqori baholandi.
Shuni ta'kidlash kerakki, O'zbekiston aholisi birinchi navbatda shaxsiy farovonligini emas, balki oilasi, qarindoshlari, yaqinlari va qo'shnilarining salomatligi va farovonligi haqida qayg'urmoqda. Bu eng yuqori ma'naviy qadriyat. Xalqimiz hech qachon o'zlarini boshqalardan ustun qo'ymagan, barcha millatlarga, boshqa konfessiyalar vakillariga nisbatan hurmat ko'rsatgan. O'zbek mentalitetining bu xususiyati ko'p asrlar davomida, turli xil o'ziga xos madaniyatlar va tsivilizatsiyalar vakillari O'zbekistonning qadimiy va serhosil zaminida yashab, mehr-oqibat, tinchlik, ochiqlik, kenglik va qalb saxiyligi bilan ajralib turadigan maxsus mentalitetni shakllantirishga hissa qo'shganda shakllangan.
Axir tinchlik va osoyishtalik, fuqarolik roziligi, diniy bag'rikenglik zamonaviy O'zbekistonning o'ziga xos belgisidir!

Rustambek Qurbonov.
O'zbekiston Respublikasi madaniyat vazirligi huzuridagi millatlararo munosabatlar va xorijiy mamlakatlar bilan do'stlik aloqalari qo'mitasi raisi.