Markaziy Osiyo Davlat rahbarlarining beshinchi maslahat uchrashuvi: mintaqaviy xavfsizlikni shakllantirish

14 sentyabr kuni Dushanbe shahrida bo'lib o'tgan Markaziy Osiyo davlat rahbarlarining beshinchi yubiley maslahat uchrashuvi mintaqa mamlakatlari rahbarlarining ko'p tomonlama davlatlararo hamkorlikni har tomonlama kengaytirish va chuqurlashtirish bo'yicha qat'iy siyosiy irodasini tasdiqladi.

Geosiyosiy turbulentlikning kuchayishi sharoitida mintaqa xavfsizligi sohasida tinchlik, barqarorlik va hamkorlikni mustahkamlashdagi hamkorlikni muhokama qilish muhim rol o'ynadi.
Shu munosabat bilan O'zbekiston Prezidenti Sh.M. Mirziyoyev mintaqa "umumiy tahdid va tahdidlarni oldini olish va ularga qarshi kurashish bo'yicha jamoaviy yechimlarni ishlab chiqish uchun ishonchli fikr almashish"zarurligini alohida ta'kidladi.
Buning uchun O'zbekiston rahbari tomonidan mintaqaviy prognozlash, oldini olish, erta ogohlantirish va favqulodda vaziyatlarga birgalikda javob berish tizimini shakllantirish tashabbusi taklif etildi. 
Ushbu tizimni joriy etish zarurati tabiiy ofatlar epidemiologiyasini tadqiq qilish markazi (CRED) ma'lumotlari bilan ham asoslanadi. Shunday qilib, 1999 yildan 2022 yilgacha Markaziy Osiyoda 184 ta tabiiy ofat yuz berdi va zararning asosiy ulushi Tojikiston (71,4%), Qozog'iston (10,2%) va O'zbekistonga (5%) to'g'ri keldi. 
Mintaqaviy tizimni yaratish tabiiy ofatlar xavfini kamaytirishda mintaqaviy hamkorlikni rivojlantirish va chuqurlashtirish bo'yicha birgalikdagi sa'y-harakatlarni kuchaytirishga, shuningdek, favqulodda vaziyatlarga, ayniqsa transchegaraviy xarakterga javob berishga tayyorlikni oshirishga imkon beradi. 
Ushbu tashabbus, shuningdek, axborot almashinuvini yaxshilash, xavf omillarini birgalikda baholash va tabiiy ofatlardan zararni minimallashtirish va iqlim o'zgarishiga moslashish bo'yicha dasturlar va loyihalarni amalga oshirish masalalarini ham o'z ichiga oladi, bu esa favqulodda vaziyatlarga tezroq javob berishga yordam beradi. 
Bunday qadamlar Markaziy Osiyo davlat rahbarlarining har bir mamlakatning strategik va mintaqaviy manfaatlariga javob beradigan xavfsizlik sohasida mintaqaviy hamkorlikning yangi, yuqori sifatli darajasiga o'tish zarurligini tushunishidan dalolat beradi.
Umuman olganda, Markaziy Osiyo davlat rahbarlarining beshinchi maslahat uchrashuvi mintaqa mamlakatlarining xavfsizlik va xatarlarni boshqarish kabi turli sohalarda hamkorlikni chuqurlashtirishga tayyorligini namoyish etdi. Bu Markaziy Osiyo mamlakatlarining kelajakdagi muammolarni muvaffaqiyatli hal qilishda va o'z fuqarolarining farovonligini ta'minlashda yordam beradigan yaqin hamkorlik qilish istagidan dalolat beradi.

Ilhom Abdukarimov, 
etakchi mutaxassis 
Markaziy Osiyo xalqaro instituti